دانلود پاورپوینت نقش چلیپا در معماری اسلامی ایران
نقش چلیپا در معماری اسلامی ایران
نقوش چلیپایی در ادوار پیش از اسلام برای تزیین هنرهای مختلف بکار رفته است؛
این نقوش در تزیینات معماری دوره اسلامی نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
- هنرمندان متفکر دوران اسلامی از همان ابتدا به اهمیت نمادگرایی و زیبایی شناسی این نقوش پی بردند و بر همین اساس با کاربرد آنها، این نقوش را به یکی از عناصر اصلی تزیینی دوره ی اسلامی تبدیل کردند.
- این نقش یکی از نقوش زیبای مورد استفاده در پیش از اسلام و دوره اسلامی میباشد.
- صلیب یا چلیپا، واژه ای است آرامی که به شکل دوخط متقاطع و عمود برهم میباشد.
نقش چلیپا در ادیان و مذاهب مختلف
دین بودا | نشانه حقایق چهارگانه بودا |
یاکوب عارف قرن شانزدهم آلمانی | این نوع نقش ها که شبیه نقوش ماندلایی است را «چشم فلسفی»یا «آئینه ی فرزانگی» می داند |
ریگ ودا | گردونه ی مهر |
سرخ پوستان | چهار جهت مقدس دنیا |
زبان سانسکریت | به آن سواستیکا به معنای هستی نیک گفته می شود |
برای چلیپا مفاهیم مختلفی بیان شده است که موارد بسیاری از این مفاهیم در هنر اسلام واژه هایی بی اعتبار و بی مفهوم می باشند.
ایشان ایجاد نقش چلیپا به صورت صلیب بر روی لباس و پرده منع کرده اند.
با اینکه گفته شده چلیپا به صورت کامل و شکسته در دوره اسلامی نشانه و مقام وحدت و مظهر چهار جهت اصلی، فرشتگان ناظر بر چهار فصل به شمار می آید در ادبیات و عرفان هم جلو های از طبیعت و صفات جلال است ولی تمامی این نظرات براساس حدس و گمان و تفاسیری تغییر یافته از همان نگرش هایی که به مفاهیم نمادین این نقش در پیش از اسلام به آن اشاره شده است.
از بناهای اواخر دوره سلجوقی که نقوش چلیپایی در آن بکار رفته می توان به بنای گنبد علویان همدان اشاره کرد. در این بنا در دو طرف ورودی و همچنین بر روی جرزهای اطراف طاق ورودی به صورت سرتاسری از نقش چلیپا استفاده شده است.
تحول دیگری که در نقش چلیپای شکسته در این دوره بوجود آمده است، بکار گرفتن این نقش در تزیین مهم ترین مکان مسجد، یعنی محراب بوده است.
در محراب مسجد ملک زوزن خواف، در فضای بین نقوش اصلی و کتیبه های کوفی حاشیه محراب، در یک فضای باریک، نقش چلیپای شکسته در ترکیب با نقوش گیاهی و هندسی به صورت زنجیر های دیده می شود.
درفضای داخلی محراب زوزن نقش چهار دایره تزیین شده با نقوش گیاهی و هندسی دیده میشود که توسط چلیپاهای شکسته محصور شده اند. به نظر می رسد که ارتباط خاصی بین این چهار دایره با این نقوش وجود دارد. در زیر کتیبه تاریخی مسجد زوزن نیز در یک حاشیه طولانی، نقش چلیپای شکسته دوایر بزرگی را در بر گرفته اند. در جای دیگری نیز در زیر کتیبه های ته ایوان، نقوش ساده چلیپای خطی دیده می شود.
مطلب مرتبط
گالری اسلایدها
- برای مشاهده عکس در اندازه بزرگتر بر روی ان ها کلیک کتید.
مشخصات فایل نقش چلیپایی در معماری اسلامی ایران
عنوان | نقش چلیپایی در معماری اسلامی ایران |
فرمت | پاورپوینت |
تعداد اسلاید | 36 اسلاید |
حجم فایل | 2 مگابایت |
بخش خرید و دانلود
برای خرید و دانلود سریع بر روی دکمه زیر کلیک کنید.