بررسی فرم در معماری و مفهوم آن

پیدایش فرم در معماری را می‌توان در رابطه مستقیم با فرهنگ و اعتقاد مردم دانست که تحت اشکال، جهت، رنگ و جنسیت خاصی تعریف می‌گردد که با کمک این چهار عامل، موفق به نمود فضا در بعد فیزیکی و کلید ورود به فرهنگی است که این فضا را تولید می‌کند. در واقع فرم را می‌توان نمود فیزیکی تفکرات و سنت انسان‌هایی دانست که به تولید فضا اقدام نموده‌اند ؛ پس با درک درست از فرم تولید شده می‌توان به درک صحیح فضا نزدیک شد.

فرم در معماری

عوامل تأثیرگذار در شکل گیری فرم معماری

شکل گيري فرم در معماري، حاصل عوامل مختلف عملکردي، اقتصادي، اجتماعي ، فرهنگي، اقليمي ، محيطي و همچنين شرايط ساخت و ايستايي است. ايستايي در اين ميان، نقش اساسي در شکل گيري فرم دارد، زيرا ايستايي متضمن پايداري کل ساختار فرم معماري است.

فرم را می‌توان زبان فضا دانست؛ چرا که آنچه را معماران در فضا می‌خواهند بیان کنند با توجه به فرم بیان می‌کنند به همین دلیل فرم دارای اهمیت ویژه‌ای در آفرینش فضا است.فرم مورد نظر باید قابلیت پذیرش عملکرد را داشته باشد و هم چون ظرفی برای آن، ایفای نقش کند.

عناصر تشکیل دهنده فرم در معماری

فرم در معماری فقط یک نوع شکل یا پیکربندی ساختمانی نیست بلکه شامل عناصر بسیاری از جمله نقطه، خط، سطح یا حجم می‌باشد.نقطه شروع درک و حس یک فرم ،خط است. با استفاده از خط و ایجاد شکل یک فضا می شود کمی موضوع را درک کرد، اما برای بهتر درک کردن فرم معماری بعد از خطوط و شکل، رسم پرسپکتیو یکی از بهترین راه ها  است.

انواع فرم معماری

• فرم های منظم
• فرم های نامنظم
• فرم ترکیبی منظم و نامنظم
• فرم های الهام گرفته شده از طبیعت
• فرم های غیر معمول
• فرم های مختلف در محیط داخلی

رابطه فرم و عملکرد در معماری

در بیان رابطه فرم با عملکرد می توان گفت هر چند که شناخت عملکرد قبل از فرم پردازی روی می دهد اما این دو مفهوم به نوعی همگام با یکدیگر در فرایند طراحی مشارکت دارند. بنابراین فرم پردازی در انطباق با کارکردهای پروژه انجام می شود . همچنین فرم در پاسخ به زمینه، ساختار و سایر شرایط موجود، ساخته و پرداخته می شود. بنابراین آفرینش فضاهای مطلوب در گرو توجه کافی به فرم، عملکرد و ارتباط میان این دو است.عملکرد ساختمان چنانکه به نیاز کاربران پاسخ می دهد بایستی با سایر محورهای پروژه هماهنگ شود تا در نهایت فضای پایدار، غنی و پویا حاصل شود.

از این که با مقاله فرم در معماری با ما همراه بودید متشکریم؛

توصیه میکنیم از سایر مطالب مجله معماری نیز دیدن فرمایید.