برابری در معماری و شهرسازی یعنی چه؟
برابری در لغتنامهها، ((یکسان انگاری درمیان همگان)) است. یعنی ما باید با انصاف و عدالت با هر فرد در جامعه، بدون درنظر گرفتن ویژگیها و نیازهای خاص او رفتار کنیم. از دیدگاه پزشکی، برابری به این معناست که همه به مراقبت و توجه نیاز دارند، اما لزوما یکسان نیستند. همچنین عدالت و برابری نیز که اغلب بهجای یکدیگر به کار میروند، معنی متفاوتی دارند. برابری مبتنی بر اصل حقوق جهانی است که در آن همه افراد بدون استثنا تابع قوانین یکسانی هستند.
معماری، طراحی و شهرسازی ابزارهای مهمی برای تحقق اصل برابری در فضاهایی هستند که در آن زندگی میکنیم. در معماری این مفهوم متفاوت است؛ در معماری و طراحی صنعتی، برابری به معنای ارائه شرایط یکسان برای کاربران مختلف است. مثلا ارتفاعهای متفاوت پنجرههای مهد کودک به همه افراد حاضر در اتاق اجازه میدهد تا بدون درنظر گرفتن قدشان از بیرون دیدن کنند. همین منطق در مهدکودکهای ژاپنی با تختهسیاه در ارتفاعات مختلف وجود دارد. اینها راهحلهایی ساده هستند؛ اما ثابت میکنند که معماری بهگونهای طراحی شدهاست، که از تنوع و ویژگیهای افراد، در جهت ایجاد فرصتهای برابر برای همه کاربران استفاده میکند.
هدف برابری در برنامهریزی شهری نیز ارتقا فرصتهای برابر برای استفاده از شهر است. تحرک شهری یک نمونه از این موارد است؛ زیرا کمبود وسایل نقلیه عمومی، ممکن است رفتوآمد افراد و در نتیجه فرصتهای آنها را برای مشارکت در فعالیتهای خاص تحتتاثیر قراردهد. نمونهای از یک استراتژی عملی شهری برای تحرکشهری برابر، متروکابل در مدلین (Medellin) کلمبیا است؛ سیستمی از تلهکابینهایی با قیمتهای مقرونبهصرفه که به مردم در حاشیه تپه اجازه میدهد تا با بقیه شهر در رفتوآمد باشند.
مثالهایی از این قبیل نشاندهنده این است که مفهوم برابری در طراحی، معماری و شهرسازی و زمینههای دیگر، یعنی به هرچیزی که کاربران نیاز دارند، توجه شود تا همه با استفاده از راهحلهای معقول و مناسب به فرصتهای مناسبی دسترسی داشته باشند.
برای بالا بردن دانش معماری خود از مجله معماری بازدید کنید: