مقرنس چیست؟ (هر آنچه باید بدانید)

مقرنس کاری در معماری اسلامی یکی از عناصر مهم تزئینی است که در زیبا ساختن بنا‌های ایرانی بخصوص مساجد و مقبره‌ها استفاده می شود. مقرنس‌ها شباهت زیادی به لانه زنبور دارند.مقرنس‌ها را می‌توان ازجمله عناصر موثر در ساختن گنبدها دانست، که بعدها کاربرد اولیه را از دست داده و بیشتر برای تزیین به کار رفته اند.

مقرنس نوعی تزئین است با فرورفتگی‌ها و برجستگی‌هایی از روی نظم و قاعده که در بعضی موارد به شکل استالاکتیت آویزان است. این نوع تزئین معماری نوعی تزئین حجم پردازی شده‌ است. در واقع مقرنس نوعی تجسم سه‌بعدی و برجسته نقش‌های هندسی و گره‌چینی‌های معماری و هنر اسلامی است.از مقرنس برای تزئین درگاه نیز استفاده می‌شود.

مقرنس کاری و تأثیر آن بر سایر هنرها

مقرنس کاری توانست بر سایر هنرهای تزئینی و صنایع دستی اثر گذارده و موجب تکوین و گسترش انواع هنرها مانند: فرش بافی، کاشی کاری، گچبری و … شود. چه بسا وجود طرح‌های بسیار چشمگیرمقرنس در سردرها، درون گنبدها، داخل شبستانها و محراب‌ها بود که موجب گسترش روزافزون هنرکاشی سازی گردید.در ساخت منبر و ستون‌های چوبی داخل مساجد، منبت‌های زیبا با الهام از شکل‌های مختلف مقرنس بر روی آنها نقش بسته شده است.

انواع مقرنس از نظر شکل ظاهری

مقرنس‌ها را می توان از لحاظ شکل به ۴ دسته تقسیم کرد:

• مقرنس‌های جلو آمده
• مقرنس‌های روی هم قرار گرفته
• مقرنس‌های معلق
• مقرنس‌های لانه زنبوری

عناصر تشکیل دهنده مقرنس

عناصر تشکیل دهنده مقرنس عبارتنداز:

• تخت ها
• ترنج
• شمسه،
• موش پا
• طاس
• شاپرک و…

پوشش مقرنس

پوشش مقرنس می تواند از سنگ، آجر، کاشی، گچ و یا هر ماده دیگری باشد.دو نوع پوشش مهم و اساسی در کاشی کاری ایران، روش کاشی معرق و کاشی هفت رنگ است.

مقرنس‌کاری در زمان سلسله صفوی

در زمان سلسله صفوی در ایران، مقرنس‌ها همچنان برای طاق‌های ایوان‌های بزرگ استفاده و سلول‌ها اغلب با موزاییک کاشی پوشانده می‌شدند و جلوه‌ای براق‌کننده و بی‌نظیر ایجاد می‌کردند. مانند مسجد جامع اصفهان. طاق‌های مقرنس اغلب از فضای داخلی ساختمان‌های مذهبی حذف می‌شدند،به عنوان مثال در مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان، سطوح صافی که با موزاییک کاشی رنگی درخشان پوشانده شده بودند، از بین رفتند.

از این که با مقاله مقرنس چیست با ما همراه بودید بسیار متشکریم؛

توصیه میکنیم برای بروز ماندن مجله معماری معمار گلد را مطالعه کنید.

اما مطلب مهم و داغ زیر رو از دست ندید:

کپک دیوار ساختمان شما را در خفا نابود می کند!