بازگشت به ریشهها: استفاده از چهار عنصر تاثیرگذار در فضاهای داخلی
پاندمی ویروس کرونا و شعار (( در خانه بمانیم))، مردم را به ماندن در خانههایشان تشویق کرده است؛ و ما دوباره خانههایمان را همچون پناهگاهی امن در نظر گرفتیم. در این وضعیت جدید، تاثیر معماری و طراحی داخلی بر وضعیت روحی و جسمی ساکنان خانه، پررنگ تر از هر زمان دیگری است. ما برای تبدیل کردن خانه به یک محیط آرام و راحت، از طراحی های مینیمال گرفته تا ماکسیمال استفاده میکنیم؛ اما حالا که با تکنولوژی احاطه شده ایم، بیشتر از هر زمان دیگری به سمت چهار عنصر اصلی کشیده میشویم؛ انگار که به اصل خود باز می گردیم. در ادامه به معرفی چهار عنصر تاثیرگذار در طراحی فضاهای داخلی میپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
مفهوم چهار عنصر از یونان باستان سرچشمه میگیرد؛ زمانی که ارسطو معتقد بود، تمام مواد موجود در جهان از چهار عنصر تشکیل شدهاند. علاوه بر معانی فلسفی، اساطیری یا مذهبی، استفاده از این چهار عنصر به ما این امکان را می دهد تا ریشههایمان را از طریق رابطه مردم با طبیعت، دوباره کشف کنیم.
در حالی که آسفالت و بتن اطرافمان را فرا گرفته است، دستمان را به طرف طبیعت دراز میکنیم تا از عناصر طبیعی بهره ببریم. در این مقاله، ما پروژههایی را انتخاب کردهایم که از چهار عنصر کلاسیک، آتش، آب، خاک و هوا، برای بهبود زندگی کاربرانشان بهره گرفتهاند.
آتش
احساس سرخ شدن صورتتان از گرمای آتش، در حالی که به داستانهای قدیمی و صدای سوختن چوب گوش میدهید، یک تجربه آشنا برای بسیاری از مردم است. گوتفرید سمپر، ضمن بررسی چهار عنصر، آتش را به عنوان یک عنصر دعوت کننده و جاذبه ای در نظر میگیرد که مردم را به بازدید و اقامت در یک مکان تشویق میکند. در گذشته نیز بسیاری از جشنهای پیروزی و مراسمات مذهبی در اطراف آتش برگزار میشده است. نزدیک به 2 میلیون سال است که ما نیز مانند نیاکانمان برای ملاقات و معاشرت، دور آتش جمع میشویم.
در پناهگاه لپاتس (refugi Lieptgas) آتش یکی از عناصر اصلی است که به این کابین در دل جنگل جاذبهای پدیدار شناسی میبخشد. این پناهگاه، بازسازی یک ساختار متروک بوده که قسمتهای قابل استفاده ان حفظ شدهاست. این پناهگاه یک مکان منحصربهفرد درکنار شومینه دارد که بالای آن یک نورگیر قرار دارد.
محیط پناهگاه Lieptgas گرم و صمیمی است؛ و در قسمتی از آن یک شومینه بزرگ قرار دارد که برای جلسات گروهی و گردهماییها طراحی شده است.
هتل پلنیسک در منطقه سرد اسلوونی، هم فضایی سرپوشیده در اطراف آتش و هم فضایی بیرونی برای تماشای کوههای برفی دارد. در هر دو فضا میتوان حس گرما و صمیمیتی را که آتش فراهم میکند، احساس کرد.
علاوه بر شومینه و آتشدانها ، بسیاری از فرهنگها از آتش در تجهیزات خود استفاده میکنند؛ مثلا در باربیکیو، علاوه بر پختوپز، محل تجمع و گردهمایی خانواده نیز هست.
آب
بسیاری از اپلیکیشنها صدای باران را پخش میکنند؛ چراکه پس از یک روز خسته کننده که به آرامش نیاز دارید، صدای باران بهترین گزینه است. اما هیچ چیز جایگزین صدای ملایم قطرات واقعی باران که روی پشتبام یا بالای یک استخر میبارد، نمیشود. همچنین بسیاری از اقلیمها از آب برای خنککردن ساختمان استفاده میکنند.
هنگامی که در مورد عنصر آب در معماری صحبت میشود، نمیتوان از آثار معمار مکزیکی، لوئیس باراگان، چشمپوشی کرد؛ از آثار او میتوان به کوادرا سان کریستوبال، کازا باراگان، و آخرین پروژه او، کاسا گیلاردی، با استخر سرپوشیده اش که رنگ های زنده را منعکس می کند، اشاره کرد.
Teatro Oficina که استخرش به آبشار تبدیل میشود و SESC Pompéia هردو توسط لینا بوبردی، معمار مشهور بینالمللی، طراحی شده است، که ساختمانهای غیرمسکونی هستند که در آنها از عنصر آب به شکلهای مختلف استفاده شده است.
زمین
تجربه بافت تازه زمین کمی مرطوب، در حالی که با پای برهنه در باغ قدم می زنید، این روزها یک امتیاز است. وقتی به عنصر زمین در معماری و طراحی داخلی فکر میکنید، اولین تصاویری که به ذهن میرسد باغهای سبز در داخل یا خارج از منزل، تراسهای بزرگ پر از گیاهان یا منظرهای طبیعی و تقریباً دست نخورده است. در حالی که باغ ها، پاسیوها و تراس ها نمونه خوبی از این عنصر در فضاهای داخلی هستند، مانند خانه در میان درختان در اکوادور یا خانه ویلا-لوبوس در برزیل، ما باید از خاک نیز به عنوان یک عنصر در طراحی استفاده کنیم.
عناصری مانند خشت طبیعی، سرامیک و سفال بیانگر احساس حقیقت، تاریخ و بافتی آنتیک هستند که علاوه بر بافت منحصربه فرد و گرما، به بیننده احساس پناهندگی و امنیت میدهند. چراکه انسان اولیه ابتدا در غار پناه گرفت و در آنجا احساس امنیت کرد. بناهایی مانند خانه شیکور، خانه VH و خانه Ngamwongwan به خوبی از عنصر خاک استفاده کردهاند و محیطی بسیار گرم، صمیمی و دلپذیر دارند.
هوا
نفس عمیق کشیدن در یک نسیم خنک و در پایان یک روز گرم، و احساس اینکه هوا به آرامی وارد ریه های شما می شود، یک حس منحصر به فرد است. وقتی صحبت از ساختمانها میشود، این عنصر آخر از سایر عناصر حیاتیتر است؛ چراکه هوا نقش مهمی در سالم نگه داشتن فضاهای داخلی، کنترل دما، رطوبت، و فیلتر کردن آلایندهها و بیماریهای احتمالی دارد. همچنین از نقطه نظر حسی، جریان هوای خوب می تواند حس سبکی و تعلیق را تداعی کند و مرزهای بین داخل و خارج را محو کند.
در طراحی معماری، برای بهبود جریان هوا در محیط ساخته شده، راههای زیادی وجود دارد؛ مثلا: منافذ در طرفهای مقابل می توانند باعث تهویه متقابل شوند، مانند خانه FVB یا خانه کاوالکانته. عناصر سوراخ دار مانند پنلهای مشبک چوبی، مانند خانه اسکله و گوشه کلکسیون، یا بلوک های صفحه ساخته شده از سرامیک، مانند خانه مشاهده پشت، یا بتن، مانند خانه 18 Screens، نیز می توانند هوای تازه را به ساختمان القا کنند و احساسی مانند نسیم خنک در ساختمان ایجاد کنند.