“منظر” به معنای محیط پیرامون است و بر فضای ملموس و رؤیت پذیر اطلاق می شود اما در معنای دیگر دلالت بر ذهنیتی دارد که در انسان به واسطه مواجهه با این فضای کالبدی، نقش می بندد. در حالتی دیگر می توان منظر را ترکیب این دو یعنی پدیده ای مرکب از ذهنیت و عینیت تعریف کرد. توجه به زیباسازی محیط پیرامون و معماری منظر از گذشته های دور یکی از ارکان اصلی معماری ایرانی به شمار می رود، باغ سازی های ایرانی خود گواه بر اهمیت این موضوع در معماری بناهای شاخص گذشته ایران می باشند.
معماری منظر چیست؟
معماری منظر به شاخه ای از معماری گفته می شود که به منظور فراهم نمودن آسایش و راحتی برای انسان به سازماندهی زمین و ساختمان می پردازد.در معماری منظر هدف اصلی درک زیبایی ها و جاذبه های محیط زیست و بررسی تفاوت ها و قابلیت های آن است تا به واسطه آن نگرش و طرحی نو رقم زده و راهکارهای تجدید محیط زیست و بهینه سازی آن را جستجو کرد.معماری منظر طراحی، برنامه ریزی، تحلیل و بررسی،نگهداری و ترمیم زمین را در برمی گیرد.
معماری منظر یک مفهوم چند رشتهای است و در برگیرنده جنبههایی از گیاهشناسی، باغبانی علمی، معماری، طراحی صنعتی، علوم خاک، روانشناسی محیطی، جغرافیا، اکولوژی و مهندسی عمران است. این طراحی علاوه براینکه نیازهای طبیعی انسان مانند علاقه به طبیعت را پاسخگوست ؛ آرامش روانی، پاکسازی هوا ، محیط و ایجاد فضایی مفرح و شاد را به ارمغان می آورد.
ارزش هاي غالب در معماري منظر
به استناد مطالعات و پژوهشهاي متفاوت نظير بررسي و مرور ادبيات معماري منظر، مصاحبه با معماران منظر و تجزيه و تحليل تجارب عملي وحرفه اي، گرايش هاي اصلي در معماري منظر را مي توان در سـه رويكـرد زيبـايي شناسي، اجتماع محلي ومحيط زيست (بوم شناسي) دسته بنـدي كـرد.بـه ايـن ترتيب فعاليت معماران منظر ميتواند حداقل واجد يكي از سه ارزش يادشده باشد، البته بديهي اسـت كـه گـاهي فعاليتهاي انجام شده ميتواند داراي دو و يا حتي هر سه نوع رويكرد نيز باشد.
انواع معماری منظر
معماری منظر یک مفهوم و علم وسیع و چند رشته ایست که حوزهها و زمینههای بسیار مختلفی را در بر میگیرد. با توجه به این موضوع معماری منظر را میتوان در موضوعات زیر مطرح کرد:
- طراحی شهری
- پارکهای همگانی
- میدانهای شهری
- سبز راهها یا پیادهروهای سبز
- کمربندهای سبز
- محوطه و زمینهای بازی در مدارس
- باغ بام و بام سبز
- طراحی و اجرای فضای سبز در خانهها
- خیابانهای سبز
- مسیرهای دوچرخهسواری
- باغهای خصوصی و عمومی
- حفاظت در مقابل سیل
- طراحی جنگل وار
- طراحی بازسازی و احیای مناطق آسیب دیده
- طراحی مناطق صنعتی و کارخانهها
- بازسازی و محافظت از اماکن تاریخی
- طراحی یادبودها
- باغهای بیمارستانها
- مجراهای حمل و نقل